Không giống như các kỹ năng cứng, kỹ năng mềm không nhất thiết là thứ chúng ta sẽ học trong ở trường hay kiến thức thô, chẳng hạn như phân tích dữ liệu hoặc lập trình. Thay vào đó, chúng được phản ánh trong cách giao tiếp, đạo đức nghề nghiệp và phong cách làm việc của mỗi người.
Kỹ năng mềm là gì?
Kỹ năng mềm (soft skills) là những khả năng và phẩm chất cá nhân không liên quan trực tiếp đến kiến thức chuyên môn, mà thường ảnh hưởng đến cách thức tương tác, làm việc và giao tiếp. Kỹ năng mềm tập hợp những kỹ năng quan trọng trong công việc và cuộc sống, bao gồm kỹ năng giao tiếp, kỹ năng lãnh đạo, tư duy sáng tạo, kỹ năng quản lý thời gian, tính linh hoạt, kỹ năng làm việc nhóm, kỹ năng đàm phán, tự quản lý, tinh thần cầu tiến, tính nhạy bén xã hội và kỹ năng giải quyết vấn đề. Kỹ năng mềm đóng vai trò quan trọng trong việc xây dựng mối quan hệ tốt và đạt được thành công.
Kỹ năng mềm ngày nay được xem trọng và là yếu tố bắt buộc trong tuyển dụng, bởi chúng giúp cho nhân viên nâng cao khả năng làm việc hiệu quả, tạo và nuôi dưỡng mối quan hệ tốt với đồng nghiệp, khách hàng. Đồng thời đóng góp tích cực vào sự phát triển của tổ chức. Các kỹ năng mềm có thể do bẩm sinh hoặc được phát triển qua học hỏi, rèn luyện và những trải nghiệm cá nhân.
Thực trạng của việc sở hữu kỹ năng mềm ở giới trẻ Việt Nam ngày nay
Hiện nay, việc sở hữu kỹ năng mềm ở giới trẻ Việt Nam đang còn khá thấp. Nguyên nhân của tình trạng này có thể là do hệ thống giáo dục chưa đẩy mạnh đào tạo các kỹ năng mềm cho học sinh, sinh viên. Đồng thời cũng do thiếu nhận thức của xã hội về tầm quan trọng của kỹ năng mềm trong công việc và cuộc sống.
Nhiều học sinh, sinh viên vẫn có xu hướng tập trung nhiều vào học lý thuyết và kiến thức chuyên môn. Chứ chưa thật sự biết cách phát triển kỹ năng mềm hoặc chưa có cơ hội để thực hành và rèn luyện chúng.
Tuy nhiên, cũng không thể phủ nhận rằng hiện nay, một phần lớn người trẻ đã nhận thức được tầm quan trọng của kỹ năng mềm và đang nỗ lực để phát triển chúng. Nhiều trường đại học tổ chức các khóa đào tạo kỹ năng mềm để giúp học sinh và sinh viên rèn luyện các kỹ năng này, đồng thời đáp ứng nhu cầu tuyển dụng của đại đa số doanh nghiệp hiện nay.
Nhìn chung, việc sở hữu kỹ năng mềm ở giới trẻ Việt Nam vẫn còn đang trong quá trình phát triển và cần có sự đẩy mạnh từ giáo dục và xã hội. Việc phát triển kỹ năng mềm chắc chắn sẽ giúp cho người trẻ đạt được thành công và đóng góp nhiều giá trị tích cực cho xã hội.
Tầm quan trọng của kỹ năng mềm trong cuộc sống
Kỹ năng mềm cũng là một phần không thể thiếu cho sự thành công của mỗi cá nhân tại một công ty. Theo một nghiên cứu về IQ lãnh đạo, 89% sự thất bại của nhân viên mới là do kỹ năng mềm kém, chứ không phải do thiếu lỗi kỹ thuật. Những nhân viên mới có nhiều khả năng thất bại hơn vì họ thiếu các kỹ năng mềm như khả năng sáng tạo, trí tuệ cảm xúc và động lực.
Những loại kỹ năng này không chỉ cho nhà tuyển dụng thấy lý do tại sao ứng viên phù hợp với công việc mà còn cho thấy người đó có nhiều khả năng thành công hơn khi nhận được vai trò đó.
Tuy nhiên, không phải tất cả các kỹ năng mềm đều có vai trò quan trọng như nhau trong mắt nhà tuyển dụng. Theo một cuộc khảo sát năm 2022 do Hiệp hội các trường đại học và nhà tuyển dụng quốc gia (NACE) thực hiện, 86% nhà tuyển dụng đang tìm kiếm các kỹ năng giải quyết vấn đề trong hồ sơ của ứng viên, 76,3% nói rằng họ đánh giá cao khả năng làm việc theo nhóm.
Vào năm 2021, 73,2% cho biết họ coi trọng những kỹ năng giao tiếp nhưng đến năm 2022, tỷ lệ đó giảm xuống còn 58,8%. Kỹ năng giao tiếp bằng văn bản đang trở thành ưu tiên hàng đầu trong lực lượng lao động làm việc từ xa.
Trong công việc
Lãnh đạo tốt: Giúp mỗi người trở thành một người lãnh đạo tốt, không chỉ với nhóm, tổ chức mà còn lãnh đạo bản thân xuất sắc.
Khả năng làm việc nhóm: Tạo ra sự đồng thuận và giải quyết xung đột trong nhóm.
Tư duy logic, sáng tạo: Phát triển tư duy logic, giúp mỗi người có khả năng tìm ra các giải pháp tốt hơn cho các vấn đề trong công việc.
Tinh thần đổi mới: Phát triển tinh thần đổi mới, tìm ra các giải pháp sáng tạo cho các thách thức trong công việc.
Khả năng giao tiếp: Tăng cường khả năng giao tiếp, tạo ra mối quan hệ tốt với đồng nghiệp và khách hàng.
Trong cuộc sống
Xây dựng mối quan hệ tốt: Tạo ra mạng lưới mối quan hệ chất lượng, tăng giúp mỗi cá nhân tự tin hơn trong các tình huống giao tiếp xã hội.
Quản lý thời gian hiệu quả: Sắp xếp công việc và cân bằng cuộc sống một cách hợp lý và hiệu quả.
Tư duy sáng tạo: Phát triển tư duy sáng tạo và khả năng tìm ra các giải pháp mới cho các vấn đề trong cuộc sống.
Tinh thần hợp tác: Đóng góp tích cực trong nhiều môi trường khác nhau, xã hội, gia đình,…
Cách rèn luyện và phát triển kỹ năng mềm
Đọc sách, tài liệu: Đọc sách và các tài liệu liên quan đến kỹ năng mềm là một cách hiệu quả để phát triển chúng, hãy học hỏi từ những kiến thức, kinh nghiệm và phương pháp phát triển kỹ năng mềm từ những người có kinh nghiệm và thành công.
Thực hành: Thực hành là cách nhanh nhất để nhuần nhuyễn về một thứ gì đó, đừng quá quan trọng hóa lý thuyết, mỗi người có một cách để phát triển kỹ năng khác nhau, do đó hãy áp dụng thật nhiều và tự rút ra bài học cho bản thân.
Tìm người hướng dẫn/ đối tác: Tìm kiếm người có kinh nghiệm trong lĩnh vực kỹ năng mềm để học hỏi và lấy ý kiến. Hoặc có thể tìm một người bạn để cùng hợp tác thực hành và rèn luyện kỹ năng mềm.
Tham gia các hoạt động xã hội: Tham gia các hoạt động xã hội như các câu lạc bộ, tổ chức tình nguyện hoặc các sự kiện để tìm kiếm cơ hội thực hành, học hỏi, rèn luyện các kỹ năng mềm.
Học hỏi từ người khác: Hãy cởi mở và luôn sẵn lòng học hỏi từ người khác. Hãy cố gắng quan sát và học hỏi từ những người sở hữu kỹ năng mềm xuất sắc, thậm chí có thể xin họ lời khuyên để phát triển.
Tự đánh giá và phát triển: Đặt ra mục tiêu và theo dõi sự tiến bộ của mình bằng cách lập kế hoạch và thực hiện theo quy trình nhất định mà bản thân cho là phù hợp để kiên trì rèn luyện, phát triển.
Khóa học phù hợp: Tìm kiếm các khóa học hoặc chương trình đào tạo kỹ năng mềm để nâng cao kiến thức và kỹ năng của mình. Các trường đại học, tổ chức phi chính phủ và các trung tâm đào tạo kỹ năng mềm có thể cung cấp các khóa học hữu ích này.
Tóm lại, hãy kiên trì và bền bỉ thực hành, tìm kiếm những cơ hội để học hỏi, lấy kinh nghiệm từ người khác. Hãy cố gắng phát triển bản thân mỗi ngày, ứng dụng linh hoạt các kỹ năng với nhau để trở thành người tự tin, đối mặt và giải quyết với vấn đề một cách hiệu quả.
Nguồn: https://www.pace.edu.vn/tin-kho-tri-thuc/ky-nang-mem-la-gi